Over de taal van
Heino

De taal van Heino: Sallands

Hieronder is de streektaalkaart van Nederland uit de Bosatlas afgebeeld. Heino ligt daarop in het donker oranje gebied. In dat grote gebied wordt een variant van het Nedersaksisch gesproken die Gelders-Overijssels wordt genoemd. In Overijssel noemen we dat meestal Sallands. Verder naar het oosten, in Rijssen en Markelo bijvoorbeeld, wordt Twents-Graafschaps gesproken volgens Jo Daan, die deze kaart in 1968 tekende voor de Atlas van Nederland.

Naar de streektaalkaart uit De Bosatlas van Nederland. Groningen 2007.

Wat houdt dat in, dat de taal van Heino een Sallands dialect is?
Een van de kenmerken van het Sallands is dat de verkleinwoorden gemaakt worden met klinkerwisseling. Dat was voor Jo Daan het criterium op grond waarvan zij de grens tussen het Sallands (Gelders-Overijssels) en het Zuiddrents heeft getrokken.

Ook in Heino worden de verkleinwoorden met klinkerwisseling gevormd. Men zegt daar huntie, köppie, zäkkie, dus zonder -n aan het eind van de verkleinwoorduitgang. Vroeger werd die -n hier wel gehoord, vgl. onderstaand kaartje. De rode stip geeft de ligging van Heino aan: midden in het gebied waar de verkleinwoorden werden gevormd met -ien en umlaut of klinkerwisseling. Kloekes kaartje is heel oud, maar de situatie is nog weinig veranderd: alleen de -n van de uitgang verdween.

'De verkleinwoorden'. Uit: Kloeke, G.G., ‘De taal van Overijssel.’ In: Engelen van der Veen, G.A.J. van, G.J. ter Kuile en R. Schuiling (red.), Overijssel. Deventer 1931, p. 825.

Meer lezen over de taal van Heino? Klik hier.