Hier vindt u meer informatie over de cursus streektaal en streekcultuur, en het inschrijfformulier.

> lees meer over de cursus
> schrijf je in voor de cursus

Verhalen/gedichten van
Borne (Boorn)

’n Kostbaar Bezit

Wee van oeleu, van vuur ’n tweeden wereldoorlog zeg ’n stripbeukske nog wat?
Ik ma’j hoppen van wal! Ik bedoel de stripverhalen ‘Gijsje Goochem’s Guitenstreken’. Herkenbare komische verhalen, nostalgie en humor van de boawenste plaank. 
De hoofdrolspöllers bint: Gijsje Goochem, ’n oondernemmend jeunken met piekheure en ’n geroet bloesje an; zien kameröadje Wimpie, altied en oaweral met ’n eagenwies petje op ’n kop; en Nero, ’n verneamstig heunke, meark Foks.
Alns geet op zien plat Amsterdams en zee loat oe genieten van echte jongensstrekke, dee nich aaltied prebleemloos ofloopt. A’j dee spannende verhalen least en nog ’n moal least, dan kö’j oe der völ biej deanken.

’t Streekblad oet dee tied ‘Eigen Erf’, zeg oe dat dan nog wat?
Meugelijk ok nich völ. Noe, doarin zat as biejlage vuur de jeugd dat stripverhaal. An ’t ean van elk joar wörden dee verhalen bundeld en in bookvorm oetgeaven. Vuur 25 ceant wa’j dan de man.
Op mienen elfden verjeurdag komt oom Bennard en tante Gerda der met anzetten. Ik bin der naa wies met. Ik begin der voort an en bin der dagenlang zeut met. Mooie en biejzundere jongsverhalen, vol spanning, iej könt der nich genog van kriegen.

Stel oe eens zo’n verhaal vuur.
Net as dee jongs wilt voetballen um ’t kampioenschap van de stroat, wördt zee op pad steurd um bosschoppen te doon. Doar möt ze wat op veenden.
Zee griept euren piel en boog, schriewt de bosschoppen op breefkes en stekt ’n piel der deurhen.
’t Is waarm weer en biej ’n krudenier steet ’t raam wiedwagens lös. De jongs leait an en scheet; ’t breefke blif stekken in nen groten zak suker.
“Zukke vrömde bestellingen he’k nog nooit ehad,” zeg ’n grutter. En zo geet dat met dee bössels van jongs, zee hebt zo eare eagen oplossingen. 

Wat dach iej van ’t geval dat ze fietsen wilt leren. 
Met völ möaite kleait ze zich op ’t zadel en dan geet ’t al harder van ’n bult óf. De trappers bint ze van schrik al kwiet en as ’t neurig is, könt ze de remmen ok nich zo rap veenden. Resultaat: ’n veeldwachter ‘Buikie’ jaagt ze in volle vaart van de sökken. Hoo dat wieder oflöp kö’j wa roaden. 
Zo hebt zee aaltied wat vrömds biej de hakken.

Mennige Boornse jong hef mien beukske leend en de verhalen metbeleawd.
’t Doert nich naa lang of ’t beukske lig wal an tien stukke oet mekaar. Dee stukke wördt gewoon wieder an mekaar duurspöld; nich heel slim vanzölf. Wat deank iej wat, nog binnen ’t joar bin ik van miene stripverhalen of. Mer, wat meer is, ’t stripbeukske van de ‘Geïllustreerde Pers’ en eschrewen duur Jac. Grosman (ne Jörre) heul in 1942 inees op te bestoan. Jammer, eeuwig jammer!

Joaren goat der oawerhen; mer dee mooie beleawenissen loat miej nich lös.
’k Doo völ möaite um der wier een in de haande te kriegen. Oaweral noavroag doon, opropen plaatsen, ’t leawert almoal niks op. De beukskes bint neargens meer te kriegen. De meeste oalebeuk-verkopers hebt der zölfs nog nooit van eheurd. Nen eankelt hef ’t oawer: “Dat kö’j ok wal röstig vergetten, dat kö’j. 
En: “’t Wördt nich meer oetgewen.” En oondertusken geet miene striploze tied verdan…..; tot 1992.

Zo mer wat niejsgierig stap ik in Hengel nen antiekweenkel in. Ik neuze der roond en dan….. ik kan miene ogen nich geleuwen.
Warachtig, doar achterof, in ne glazen kaste, stoat dree stripbeuke van ‘Gijsje Goochem’. ’n Verkoper kik miej vrömd an en zeg: “Dat bint slim biejzeundere stripbeuke, weet iej dat wal?” Joa, dat wee’k, mer dat vertel ik um nich.
Van de pries schrik ik toch wal evven. Fl. 125,-, Fl. 87,50 en Fl. 35,- möt ze opbrengen. En dan mag ik nog nich ees moppern, want de catalogus-weerde schient Fl. 150,- te wean. ’t Geet miej wal duur ’n harden bot, mer ’t möt der mer opan; ’t is noe of nooit. ’t Goodkoopste beukske dan mer. ’t Is wal nich al te fris meer, mer dan he’k tenminste wat.
Miene jongsjoaren bleuit wier heelmoal op, hier kaan’k met verdan. ’k Veule miej op slag wier joonk wörden.

Nog ees tien joar later stek ik de neuze wier ees achter de dure hen. Ik vanzölf voort op dee glazen kaste of! Verdorie, dee aandere twee stripbeuke stoat der nog net zo. Mer de pries steet inmiddels dubbel in de waardering; gewoon gekkenweark. En noe…wat doo’k? Noa lang bakkeleien en oonderhaandeln nem ik beaide beuke mer met. Miene knip is wekkenlang zo plat as ’n dubbeltje. Mer iej wördt der zo wal fealer op.

“Met de tied der mer ees wier hen, iej könt ’t ja mer nooit weten.”
Nee, hee kan miej der nich meer an helpen. Wal hef hee ’n leasboek dat oawer dee jongs geet. Doar he’k nog nooit van eheurd.
“’t Steet wal in de etalage, he’j dat nich zeen stoan dan? ’t Is nich goodkoop, dat zeai ik oe der voort biej, mer a’j miej Euro 84,50 doot, is ’t book van oe.”
Wat ne pries. “Nee, loat ’t book mer mooi in de etalage stoan.”
Ik deanke: “’t Is mooi ewes, nich dan!”

Loat ik noe biej nen kringloopweenkel in Weenterswiek ’n moal geluk hebben! Hetzölfde book steet doar zo mer te stoan. In ne glazen kaste, dat wal…. Dudelijk is dat ’t wat biejzeunders möt wean, mer van ne pries hebt ze gin benul. Ik wal; 4,- euro is joa gin geeld. Dat wördt dus: inpakken, betalen en rap der met vot wean.
Zo zee’j mer es wier: mangs mö’j ’n betje geluk hebben en… iets of wat nen tik. Joa, dat wil ik oe nich ofstrieden, dat wi’k nich.
Bliewen hoppen, iej weet ’t ja mer nooit.
“A’j lang genog wocht, dan gif nen ossen nog melk.”
En…..met regelmoat helderop lachen, dat geet der met strieken. ’n Better medicien is der nich.
’t Heuldt ’n dokter lange boeten de deure en dat is heel wat weerd, dat is ’t.

Johan Kwast

Boorn